Gecikmiş Konuşma

Gecikmiş konuşma, ebeveynlerin çocuklarının dil gelişimi sürecinin normal seyrinde ilerlememesi sonucunda en büyük endişe kaynaklarından biridir. Bazı çocuklar zamanında konuşmaya başlarken bazılarının konuşması daha uzun zaman alabilmektedir. Gecikmiş konuşma hem ebeveynler hem çocuklar hem de toplumda bir hayal kırıklığı ve endişe kaynağı olabilir. Gecikmiş konuşmanın ebeveynler, çocuklar ve toplum için endişe kaynağı olmadığını anlamak için gecikmiş konuşmanın ne olduğunu, değerlendirme ve erken müdahalenin önemi hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. Bu yazıda Gecikmiş konuşma nedir, belirtileri nelerdir ve erken müdahale sürecinden bahsedeceğiz.

Gecikmiş konuşma, çocukların bilişsel, motor, duygusal gelişim alanları gibi diğer gelişim alanlarında herhangi bir bozukluk olmamasına rağmen özellikle dil gelişiminde dilin üretimi boyutunda (ifade edici dil) gecikme olması olarak tanımlanabilir. Dildeki gecikme sözcük dağarcığı ve dilin bileşenlerinde (fonoloji, semantik, morfolojik, sentaks, pragmatik ve morfosentaks) normal gelişim gösteren yaşıtlarına kıyasla geride olması olarak kendini gösterir.

Gecikmiş konuşma çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Bazı çocuklar geç olgunlaşabilir ve sonradan akranlarını yakalayabilirler. Bazı çocuklarda işitme bozukluğu veya gelişimsel gecikme gibi dil becerilerini beklenen oranda gelişimi engelleyen tıbbi bir duruma sahip olabilir. Dile maruz kalmama veya travmatik bir olay gibi çevresel faktörler de konuşma gecikmesine sebep olabilir.

Gecikmiş konuşmanın belirtileri:
• 18 aya gelindiğinde hala sözcük çıktısı yoksa
• En az 50 sözcük dağarcığına sahip değilse ve kısıtlı sözcük dağarcığına sahipse
• 24 aya gelindiğinde ikili ifade kullanımı yoksa (anne su gibi)
• İstek ve ihtiyaçlarını işaret ve jest yoluyla iletmesi ve jest kullanımında kısıtlılık
• 1 yaşına geldiğinde isteklerini ve ihtiyaçlarını parmakla işaret etmek yerine elle göstererek istemesi
• İstek ve ihtiyaçlarını iletemediği için davranış problemleri
• Yönerge almada ve gerçekleştirmede sınırlılık
• Çevresinde gerçekleşen konuşmalarla ilgilenilmemesi dinlenilmemesi
gibi problemler görülebilmektedir.

Çocuğunuzda gecikmiş konuşma şüphesi olduğunu düşünüyorsanız dil ve konuşma gelişimi alanları desteklenmelidir. Eğer desteklenmezse ilerde daha büyük problemlerle karşılaşabilir. Gecikmiş konuşma, gelişimsel dil bozukluğuna evrilir ve çocuğunuz dil alanı dışında bilişsel, sosyal ve akademik alanlarda problemlerle karşılaşabilir.

Çocuğunuzun dil gelişiminde bir problem olduğunu düşünüyorsanız en kısa zamanda dil ve konuşma değerlendirmesi ve müdahalesi için bir dil ve konuşma terapisti ile iletişime geçiniz.